Οι καρποί του Αγίου Πνεύματος απαιτούν αγώνα
Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής
ΣΤ' Λουκά. (Γαλάτας Ε' 22 – ΣΤ' 2)
Ως ύμνος της πνευματικής ζωής με τα στοιχεία που την διαμορφώνουν, μπορεί να χαρακτηριστεί το Αποστολικό Ανάγνωσμα που θα ακουστεί την Κυριακή στους Ιερούς μας Ναούς.
Αλλά για να φανεί και στο σημείο αυτό η αντίθεση του κοσμικού φρονήματος με τη χριστιανική ζωή, θα εξετάσουμε να δούμε τι εννοούν οι μακράν της Εκκλησίας ως «πνευματικό άνθρωπο».
Είναι γνωστό ότι οι κύκλοι που δεν έχουν σχέση με τη ζωή του Χριστού, θεωρούν ως πνευματικούς ανθρώπους αυτούς, που έχουν να δείξουν κάποια καλλιέργεια του νου. Δηλ. τους επιστήμονες, τους συγγραφείς, τους λογοτέχνες και καλλιτέχνες και γενικώς όσους φαίνεται ότι κινούνται στο χώρο της διανόησης.
Φυσικά, υπάρχουν και αυτοί που έχουν ρίξει τόσο πολύ τον πήχη του ορθού τρόπου ζωής, ώστε στους «πνευματικούς ανθρώπους» περιλαμβάνουν και όσους, αφού δεν έχουν αφήσει τίποτε όρθιο, από ηθικής απόψεως και φυσιολογικού τρόπου ζωής, προσπαθούν να περάσουν στην κοινωνία ως αποδεκτό και δήθεν φυσιολογικό το «αισχρόν εστί και λέγειν» (Εφεσ. Ε΄12).Και, όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα «κανάλια» των Μ.Μ.Ε. από φυλακής πρωίας μέχρι νυκτός, αυτό το έργο και αυτό τον σκοπό υπηρετούν. (Υπογραμμίζουμε τον όρο «κανάλι», διότι συμπεριλαμβάνει – υπονοεί και τον «βούρκο»).
Αλλά ας αφήσουμε «τα μυστικά του βάλτου» και όσους επιμένουν να ταυτίζουν το «πνεύμα» με την βρωμιά, και ας ανέλθουμε στις υψηλές κορυφές, για να αναπνεύσουμε τον καθαρό αέρα του Πνεύματος και ν΄ ατενίσουμε την έκπαγλη ομορφιά της αγιότητας.
Να μελετήσουμε τι η Αγία μας Ορθοδοξία, τι ο λόγος του Θεού, θεωρούν ως πνευματικό άνθρωπο. Ποιος λοιπόν είναι ο δυσεύρετος αυτός άνθρωπος; Ποια είναι τα στοιχεία του και πού βρίσκεται;
Πραγματικά Πνευματικός άνθρωπος, αδελφοί μου, είναι αυτός ο οποίος, ανεξαρτήτως γνώσεων, επαγγέλματος ή άλλων ασχολιών, μέσα στην ύπαρξή του φιλοξενεί «Πνεύμα Θεού»! Είναι αυτός που «άγεται» και κατευθύνεται στην όλη του ζωή από το Πνεύμα το Άγιον. Είναι αυτός ο οποίος αγωνίζεται να έχει τον Χριστό μέσα του και ως εκ τούτου: «Ει δε Χριστός εν υμίν, το μεν σώμα νεκρόν δι' αμαρτίαν, το δε πνεύμα ζωή διά δικαιοσύνης», και βιώνει τα όσα αναφέρει στην προς Ρωμαίους Επιστολή ο Απόστολος Παύλος. (Ρωμ. Η' 9 – 14).
Μιλούμε δηλαδή για τον αναγεννημένο άνθρωπο. Γι' αυτόν που έχει «γεννηθεί εξ ύδατος και Πνεύματος», όπως αποκάλυψε στο Νικόδημο ο ίδιος ο Κύριος. (Ιωάν. Γ' 5)
Αυτός δηλ. που ζει τη μυστηριακή ζωή της Αγίας μας Εκκλησίας, με ό,τι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται. Και πρωτίστως, αγαπά εξ' όλης της ψυχής του τον Θεό, σκέπτεται τον ουρανό και τη θριαμβεύουσα Εκκλησία και αγωνίζεται να μιμηθεί τους Αγίους, να γίνει φίλος τους και αδελφός τους.
Γενικώς, άνθρωπος του Πνεύματος του Θεού, είναι αυτός ο οποίος διαποτίζεται με την άκτιστη Χάρη της Αγίας Τριάδος και αποφεύγει οτιδήποτε είναι δυνατόν να λυπήσει το Πνεύμα το Άγιον. «Και μη λυπείτε το Πνεύμα το Άγιον του Θεού, εν ω εσφραγίσθητε εις ημέραν απολυτρώσεως» (Εφεσ. Δ΄30).
Ώστε υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι ανάμεσά μας; Ίσως ρωτήσουν κάποιοι. Μα, αυτό είναι το μόνο βέβαιο! Ουδέποτε έπαυσαν και πάντοτε θα υπάρχουν αυτές οι ψυχές που αγάπησαν και αγαπούν τον Θεό παραπάνω από οτιδήποτε άλλο στη ζωή τους. Και αποτελεί μεγάλη αλήθεια αυτό που διδάσκουν εν προκειμένω οι θείοι Πατέρες μας, ότι «ο Πατήρ αποκαλύπτεται διά του Υιού, ο Υιός διά του Αγίου Πνεύματος, και το Πνεύμα το Άγιον αποκαλύπτεται και εμφανίζεται διά μέσου των Αγίων του Θεού»!
Ας έχει δόξα αιώνια ο Τριαδικός Θεός, διότι μας χαρίζει σε κάθε γωνιά της γης και σε κάθε εποχή, αυτούς τους «ουρανοπολίτες». Αυτά τα εκλεκτά τέκνα, τα οποία ζουν μεν ανάμεσά μας, αλλά πολιτεύονται και συμπεριφέρονται ωσάν να ευρίσκονται στον ουρανό. Είναι αυτοί οι οποίοι αποτελούν και τους «πνεύμονες» που αναπνέει και ευωδιάζει η κοινωνία μας.
Αλλά ο Απόστολος Παύλος σημειώνει και ποιοί ακριβώς είναι οι καρποί αυτής της πνευματικής ζωής. Ποιος δηλ. είναι ο καρπός του Αγίου Πνεύματος.
Όσο δε ο πιστός μελετά το χρυσό αυτό περιδέραιο, όπως το χαρακτηρίζει ο ιερός Χρυσόστομος, τόσο και περισσότερο συγκινείται, ευφραίνεται και ολονέν και περισσότερο φλογίζει τον πόθο της καρδιάς του ώστε να κατορθώσει αυτόν τον καρπό που με τις εκφάνσεις του αξιώνει τον άνθρωπο να ζει τον προορισμό του, αλλά και την πρόγευση – τον αρραβώνα της Βασιλείας του Θεού.
Ας τον φέρουμε και πάλι μπροστά μας, για να συνειδητοποιήσουμε τον θησαυρό που, εάν το θέλουμε μας τον χαρίζει η αγάπη του Θεού.
Ο καρπός λοιπόν του Πνεύματος «εστίν, αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια»! (Γαλ. Ε΄22-23).
Αλήθεια, σε ποιο κόσμημα του ουρανού και σε ποιο χάρισμα και αρετή να σταθούμε περισσότερο; Ποιο να διαλέξουμε πρώτο και ποιο ν' αφήσουμε δεύτερο;
Όπως σ' ένα πολύπλευρο διαμάντι όλες του οι πλευρές έχουν την ίδια αξία, αν και η κάθε πλευρά αποδίδει με διαφορετική απόχρωση το ηλιακό φως, έτσι ακριβώς και στην περίπτωση αυτή του αγιοπνευματικού καρπού, όλες αποτελούν εκφάνσεις της ζωής, που ως δώρο χαρίζει ο Πατήρ δι' Υιού εν Αγίω Πνεύματι, σ' όσους πραγματικά θέλουν να καταρτίσουν τον εαυτόν τους σε «ναούς του Θεού».
Αλλά και όσοι γυρεύουν διψασμένοι να βρουν στη ζωή τους τη χαρά και την ευτυχία, είναι δυνατόν να σκεφθούν ή να ανακαλύψουν κάπου αλλού, περισσότερα απ' αυτά που μας περιγράφει τόσο άριστα το θεόπνευστο κείμενο;
Είναι δυνατόν ο άνθρωπος από μόνος του και μάλιστα μακράν του Θεού να γευθεί την ευλογία με όλες αυτές τις δωρεές και χαρές που βιώνουν οι άνθρωποι του Πνεύματος;
Φυσικά όχι. Ματαιοπονούν όσοι επιμένουν να οδηγούν τη βάρκα της υπάρξεώς τους σε αντίθετη κατεύθυνση από την πνοή του Πνεύματος. Όσο δε είναι δυνατόν να ξεδιψάσει κάποιος από ένα ζωγραφικό πίνακα που παριστάνει μια δροσιστική πηγή, που πηγάζει το γάργαρο νερό της, άλλο τόσο θα κατορθώσει να ξεδιψάσει τον υπαρξιακό του καύσωνα και αυτός ο οποίος στρέφεται στους ψεύτικους αγωγούς και στις χάρτινες απολαύσεις.
Βεβαίως, όπως και πάλι υπογραμμίζει ο θείος Απόστολος, η ζωή αυτή δεν είναι «ανέξοδη» και τόσο εύκολη. Ή μάλλον, είναι εύκολη εάν όντως κανείς θέλει να γευθεί τον καρπό του Πνεύματος, και καθίσταται δύσκολη έως αδύνατη για όσους αρνούνται να προσαρμοστούν και να πληκτρολογήσουν τους «κωδικούς» της ζωής του Θεού.
Ο δε «κωδικός» που ανοίγει τον δίαυλο επικοινωνίας και που ο άνθρωπος αρχίζει να λαμβάνει τα μηνύματα της Χάριτος, ξεκινά με την χαρακτηριστική φράση που ο Κήρυκας των Εθνών αποκαλύπτει σε όλη την καλοπροαίρετη Οικουμένη: «Οι δε του Χριστού, την σάρκα εσταύρωσαν συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις» (Γαλάτας Ε΄24). Όσοι δηλ. είναι του Χριστού, έχουν σταυρώσει τον αμαρτωλό εαυτό τους μαζί με τα πάθη και τις επιθυμίες του.
Νόμος, λοιπόν, πνευματικός και απαράβατος και συνάμα «κωδικός» που εάν δεν πληκτρολογηθεί στη συνείδηση, αχρηστεύεται η οθόνη της επικοινωνίας.
Άλλωστε, δεν είμαστε εμείς οι οποίοι κατασκευάσαμε τον εαυτό μας για να δρομολογούμε κατά το δοκούν την ευτυχία στη ζωή μας. Ο Δημιουργός μας, ο κατασκευαστής μας, έχει θέσει και τους νόμους του Πνεύματος, που νομοτελειακώς λειτουργούν επάνω στην ύπαρξή μας, θέλοντας και μη.
Ναι. Ο καρπός του Πνεύματος θέλει αγώνα και ξεκινά με μάχη.
Και ας μη λησμονούμε ότι πάντα, η πρώτη μάχη για την αρετή και την αγάπη του Θεού, δίνεται μέσα μας.
Μέσα μας, για τον εαυτόν μας, με τον εαυτόν μας και εναντίον του εαυτού μας.
Τα υπόλοιπα;
Είναι δουλειά του Θεού.
Αμήν.
Αλλά για να φανεί και στο σημείο αυτό η αντίθεση του κοσμικού φρονήματος με τη χριστιανική ζωή, θα εξετάσουμε να δούμε τι εννοούν οι μακράν της Εκκλησίας ως «πνευματικό άνθρωπο».
Είναι γνωστό ότι οι κύκλοι που δεν έχουν σχέση με τη ζωή του Χριστού, θεωρούν ως πνευματικούς ανθρώπους αυτούς, που έχουν να δείξουν κάποια καλλιέργεια του νου. Δηλ. τους επιστήμονες, τους συγγραφείς, τους λογοτέχνες και καλλιτέχνες και γενικώς όσους φαίνεται ότι κινούνται στο χώρο της διανόησης.
Φυσικά, υπάρχουν και αυτοί που έχουν ρίξει τόσο πολύ τον πήχη του ορθού τρόπου ζωής, ώστε στους «πνευματικούς ανθρώπους» περιλαμβάνουν και όσους, αφού δεν έχουν αφήσει τίποτε όρθιο, από ηθικής απόψεως και φυσιολογικού τρόπου ζωής, προσπαθούν να περάσουν στην κοινωνία ως αποδεκτό και δήθεν φυσιολογικό το «αισχρόν εστί και λέγειν» (Εφεσ. Ε΄12).Και, όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα «κανάλια» των Μ.Μ.Ε. από φυλακής πρωίας μέχρι νυκτός, αυτό το έργο και αυτό τον σκοπό υπηρετούν. (Υπογραμμίζουμε τον όρο «κανάλι», διότι συμπεριλαμβάνει – υπονοεί και τον «βούρκο»).
Αλλά ας αφήσουμε «τα μυστικά του βάλτου» και όσους επιμένουν να ταυτίζουν το «πνεύμα» με την βρωμιά, και ας ανέλθουμε στις υψηλές κορυφές, για να αναπνεύσουμε τον καθαρό αέρα του Πνεύματος και ν΄ ατενίσουμε την έκπαγλη ομορφιά της αγιότητας.
Να μελετήσουμε τι η Αγία μας Ορθοδοξία, τι ο λόγος του Θεού, θεωρούν ως πνευματικό άνθρωπο. Ποιος λοιπόν είναι ο δυσεύρετος αυτός άνθρωπος; Ποια είναι τα στοιχεία του και πού βρίσκεται;
Πραγματικά Πνευματικός άνθρωπος, αδελφοί μου, είναι αυτός ο οποίος, ανεξαρτήτως γνώσεων, επαγγέλματος ή άλλων ασχολιών, μέσα στην ύπαρξή του φιλοξενεί «Πνεύμα Θεού»! Είναι αυτός που «άγεται» και κατευθύνεται στην όλη του ζωή από το Πνεύμα το Άγιον. Είναι αυτός ο οποίος αγωνίζεται να έχει τον Χριστό μέσα του και ως εκ τούτου: «Ει δε Χριστός εν υμίν, το μεν σώμα νεκρόν δι' αμαρτίαν, το δε πνεύμα ζωή διά δικαιοσύνης», και βιώνει τα όσα αναφέρει στην προς Ρωμαίους Επιστολή ο Απόστολος Παύλος. (Ρωμ. Η' 9 – 14).
Μιλούμε δηλαδή για τον αναγεννημένο άνθρωπο. Γι' αυτόν που έχει «γεννηθεί εξ ύδατος και Πνεύματος», όπως αποκάλυψε στο Νικόδημο ο ίδιος ο Κύριος. (Ιωάν. Γ' 5)
Αυτός δηλ. που ζει τη μυστηριακή ζωή της Αγίας μας Εκκλησίας, με ό,τι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται. Και πρωτίστως, αγαπά εξ' όλης της ψυχής του τον Θεό, σκέπτεται τον ουρανό και τη θριαμβεύουσα Εκκλησία και αγωνίζεται να μιμηθεί τους Αγίους, να γίνει φίλος τους και αδελφός τους.
Γενικώς, άνθρωπος του Πνεύματος του Θεού, είναι αυτός ο οποίος διαποτίζεται με την άκτιστη Χάρη της Αγίας Τριάδος και αποφεύγει οτιδήποτε είναι δυνατόν να λυπήσει το Πνεύμα το Άγιον. «Και μη λυπείτε το Πνεύμα το Άγιον του Θεού, εν ω εσφραγίσθητε εις ημέραν απολυτρώσεως» (Εφεσ. Δ΄30).
Ώστε υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι ανάμεσά μας; Ίσως ρωτήσουν κάποιοι. Μα, αυτό είναι το μόνο βέβαιο! Ουδέποτε έπαυσαν και πάντοτε θα υπάρχουν αυτές οι ψυχές που αγάπησαν και αγαπούν τον Θεό παραπάνω από οτιδήποτε άλλο στη ζωή τους. Και αποτελεί μεγάλη αλήθεια αυτό που διδάσκουν εν προκειμένω οι θείοι Πατέρες μας, ότι «ο Πατήρ αποκαλύπτεται διά του Υιού, ο Υιός διά του Αγίου Πνεύματος, και το Πνεύμα το Άγιον αποκαλύπτεται και εμφανίζεται διά μέσου των Αγίων του Θεού»!
Ας έχει δόξα αιώνια ο Τριαδικός Θεός, διότι μας χαρίζει σε κάθε γωνιά της γης και σε κάθε εποχή, αυτούς τους «ουρανοπολίτες». Αυτά τα εκλεκτά τέκνα, τα οποία ζουν μεν ανάμεσά μας, αλλά πολιτεύονται και συμπεριφέρονται ωσάν να ευρίσκονται στον ουρανό. Είναι αυτοί οι οποίοι αποτελούν και τους «πνεύμονες» που αναπνέει και ευωδιάζει η κοινωνία μας.
Αλλά ο Απόστολος Παύλος σημειώνει και ποιοί ακριβώς είναι οι καρποί αυτής της πνευματικής ζωής. Ποιος δηλ. είναι ο καρπός του Αγίου Πνεύματος.
Όσο δε ο πιστός μελετά το χρυσό αυτό περιδέραιο, όπως το χαρακτηρίζει ο ιερός Χρυσόστομος, τόσο και περισσότερο συγκινείται, ευφραίνεται και ολονέν και περισσότερο φλογίζει τον πόθο της καρδιάς του ώστε να κατορθώσει αυτόν τον καρπό που με τις εκφάνσεις του αξιώνει τον άνθρωπο να ζει τον προορισμό του, αλλά και την πρόγευση – τον αρραβώνα της Βασιλείας του Θεού.
Ας τον φέρουμε και πάλι μπροστά μας, για να συνειδητοποιήσουμε τον θησαυρό που, εάν το θέλουμε μας τον χαρίζει η αγάπη του Θεού.
Ο καρπός λοιπόν του Πνεύματος «εστίν, αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια»! (Γαλ. Ε΄22-23).
Αλήθεια, σε ποιο κόσμημα του ουρανού και σε ποιο χάρισμα και αρετή να σταθούμε περισσότερο; Ποιο να διαλέξουμε πρώτο και ποιο ν' αφήσουμε δεύτερο;
Όπως σ' ένα πολύπλευρο διαμάντι όλες του οι πλευρές έχουν την ίδια αξία, αν και η κάθε πλευρά αποδίδει με διαφορετική απόχρωση το ηλιακό φως, έτσι ακριβώς και στην περίπτωση αυτή του αγιοπνευματικού καρπού, όλες αποτελούν εκφάνσεις της ζωής, που ως δώρο χαρίζει ο Πατήρ δι' Υιού εν Αγίω Πνεύματι, σ' όσους πραγματικά θέλουν να καταρτίσουν τον εαυτόν τους σε «ναούς του Θεού».
Αλλά και όσοι γυρεύουν διψασμένοι να βρουν στη ζωή τους τη χαρά και την ευτυχία, είναι δυνατόν να σκεφθούν ή να ανακαλύψουν κάπου αλλού, περισσότερα απ' αυτά που μας περιγράφει τόσο άριστα το θεόπνευστο κείμενο;
Είναι δυνατόν ο άνθρωπος από μόνος του και μάλιστα μακράν του Θεού να γευθεί την ευλογία με όλες αυτές τις δωρεές και χαρές που βιώνουν οι άνθρωποι του Πνεύματος;
Φυσικά όχι. Ματαιοπονούν όσοι επιμένουν να οδηγούν τη βάρκα της υπάρξεώς τους σε αντίθετη κατεύθυνση από την πνοή του Πνεύματος. Όσο δε είναι δυνατόν να ξεδιψάσει κάποιος από ένα ζωγραφικό πίνακα που παριστάνει μια δροσιστική πηγή, που πηγάζει το γάργαρο νερό της, άλλο τόσο θα κατορθώσει να ξεδιψάσει τον υπαρξιακό του καύσωνα και αυτός ο οποίος στρέφεται στους ψεύτικους αγωγούς και στις χάρτινες απολαύσεις.
Βεβαίως, όπως και πάλι υπογραμμίζει ο θείος Απόστολος, η ζωή αυτή δεν είναι «ανέξοδη» και τόσο εύκολη. Ή μάλλον, είναι εύκολη εάν όντως κανείς θέλει να γευθεί τον καρπό του Πνεύματος, και καθίσταται δύσκολη έως αδύνατη για όσους αρνούνται να προσαρμοστούν και να πληκτρολογήσουν τους «κωδικούς» της ζωής του Θεού.
Ο δε «κωδικός» που ανοίγει τον δίαυλο επικοινωνίας και που ο άνθρωπος αρχίζει να λαμβάνει τα μηνύματα της Χάριτος, ξεκινά με την χαρακτηριστική φράση που ο Κήρυκας των Εθνών αποκαλύπτει σε όλη την καλοπροαίρετη Οικουμένη: «Οι δε του Χριστού, την σάρκα εσταύρωσαν συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις» (Γαλάτας Ε΄24). Όσοι δηλ. είναι του Χριστού, έχουν σταυρώσει τον αμαρτωλό εαυτό τους μαζί με τα πάθη και τις επιθυμίες του.
Νόμος, λοιπόν, πνευματικός και απαράβατος και συνάμα «κωδικός» που εάν δεν πληκτρολογηθεί στη συνείδηση, αχρηστεύεται η οθόνη της επικοινωνίας.
Άλλωστε, δεν είμαστε εμείς οι οποίοι κατασκευάσαμε τον εαυτό μας για να δρομολογούμε κατά το δοκούν την ευτυχία στη ζωή μας. Ο Δημιουργός μας, ο κατασκευαστής μας, έχει θέσει και τους νόμους του Πνεύματος, που νομοτελειακώς λειτουργούν επάνω στην ύπαρξή μας, θέλοντας και μη.
Ναι. Ο καρπός του Πνεύματος θέλει αγώνα και ξεκινά με μάχη.
Και ας μη λησμονούμε ότι πάντα, η πρώτη μάχη για την αρετή και την αγάπη του Θεού, δίνεται μέσα μας.
Μέσα μας, για τον εαυτόν μας, με τον εαυτόν μας και εναντίον του εαυτού μας.
Τα υπόλοιπα;
Είναι δουλειά του Θεού.
Αμήν.