Η γνώση και η πίστη, είναι δύο δυνάμεις που μπορεί ή να συντεθούν ομόρροπα, οπότε η ορμή, πολλαπλασιάζεται, ή η μία να αντιδρά στην άλλη, οπότε η κίνηση αντιδράται σαν από τροχοπέδη.
Η ορθή γνώση, βοηθά την πίστη και αντίστοιχα, η ορθή πίστη, ανοίγει δρόμους στο νου, κατανόησης και εμβάθυνσης σε πράγματα που φαίνονται αντιφατικά.
Η Αγία Γραφή είναι ένας δρόμος από τη γη προς τον ουρανό, απέριττη, λιτή, κάτι σαν σκάλα. Από κάθε όμως σκαλοπάτι, απλώνεται οριζόντια ένα ολόκληρο επίπεδο νόησης και επιστημών γιαυτό και σχεδόν κάθε επιστήμη έχει το συνθετικό -λογία, για να εξηγεί τα Του Λόγου.
Στον δρόμο της ανόδου (Αγία Γραφή) πολλές φορές Ο Κύριος λέει μια θέση, και μετά το: όστις έχει νουν, νοείτω.... ’ρα, αν κάποιος δυσπιστεί στη θέση που είπε Ο Κύριος, ή έχει την περιέργεια να μάθει το γιατί, για τους δικούς του λόγους, (σταθεροποίησης της πίστης του, δυνατότητα επαφής - συνομιλίας με άλλους και αντιπαράθεσης στοιχείων σε απίστους, δυσπίστους...) αρχίζει και ψάχνει. Είναι καλό βέβαια να ξέρεις, αλλά η γνώση: αφενός απαιτεί χρόνο ενασχόλησης, φυσιοί, (δηλαδή κάνει εγωιστή τον άνθρωπο) και μπορεί στην προσπάθεια να βρει στοιχεία (να μπλεχτεί σε λάθος μονοπάτια) που να του εμποδίζουν την πίστη και άδολη αγάπη. Αφετέρου, δεν είναι η πρωτεύουσα αιτία της σωτηρίας, καθώς ακούγεται η πίστις σου σέσωσε (και όχι η γνώσις σου ή η δύναμις..).
Μετά από αυτά, είναι συμφερότερη η εμβάθυνση στην πίστη και μετά, η γνώση θα έλθει, φιλτραρισμένη θεϊκά, φωτεινή, πύρινη.
Συγκεκριμένα σχηματίζεται ένας σταυρός στην ελληνορθόδοξη παράδοση, όπου την κάθετη γραμμή την κατέχει η υπερφυσική θεόσδοτη πίστη της Ορθοδοξίας και την οριζόντια γραμμή, η φυσική γνώση της ελληνικής παιδείας, απηλλαγμένη από άτοπα μυθεύματα (που παρείσφρησαν ανθρωποκεντρικά). Είναι σημείο τριβής των μεν (χριστιανών) προς τους δε (αρχαιοελληνιστές). Πιστεύω ειδικά για τους έλληνες - ορθόδοξους, είναι απαραίτητη η ένωσή τους, όπως ευλογημένα το πέτυχαν οι τρεις Ιεράρχες και πολλοί άλλοι άγιοί μας.
Δεν θα επεκταθώ παραπάνω, μόνο που ο φόνος του Κάϊν (που σκότωσε τον ’βελ), εννοεί την κυριάρχηση του κακού επί του καλού, σε αυτόν τον κόσμο.
Διάβασε στην Γένεση το εξής:
Ο άνθρωπος στην αρχή ήταν μέσα στον παράδεισο. Αργότερα, όταν έγινε το προπατορικό αμάρτημα, ο Θεός έστησε τον άνθρωπο απέναντι της Εδέμ και όταν ο Κάιν σκότωσε τον ’βελ, τότε ο Θεός τους έστησε κατέναντι.
Ενώ στην αρχή ας πούμε πως ήταν ανάμεσα στη γη και στον Ήλιο (πατούσε στη γη σαν κύριος της πλάσης και η κεφαλή του ακουμπούσε τον ήλιο, θεοϋφαντος, όρθιος), μετά ήταν απέναντι και τον έβλεπε, (φωτεινή πλευρά της γης) αλλά δεν μπορούσε να πάει κοντά του, επειδή τους το απαγόρευε πύρινη ρομφαία. Με το κατέναντι, πέρασαν στην σκοτεινή πλευρά της γης, δεν έβλεπαν πια το φως του ήλιου άμεσα, αλλά φωτιζόντουσαν από τη σελήνη και τους αστέρες.
Αυτή ήταν (και είναι) η προ Χριστού κατάσταση (ανεξάρτητα της εξωτερικής χρονολογίας, για τον καθένα ξεχωριστά), ώστε να οικονομήσει ο Υιός του Θεού να γεννηθεί ασπόρως από την Παναγία. "...οι τοις άστροις λατρεύοντες, υπό αστέρος εδιδάσκοντο σε προσκυνείν και σε γιγνώσκειν εξ ύψους Ανατολής, Κύριε δόξα Σοι! (απολυτίκιο Χριστουγέννων).
Πιστεύοντας πως μετά την παρουσία Αυτού του νοητού ήλιου στις καρδιές μας, (βιωματικά Χριστούγεννα) όχι μόνο Τον βλέπουμε, όχι μόνο θερμαινόμαστε από Αυτόν, αλλά ανοίχτηκε ο δρόμος προς το Φως, αναιρώντας την πύρινη ρομφαία που μας το απαγόρευε. Δια της συγχωρετικής ευχής από ορθόδοξο ιερέα - πνευματικό (Εξομολόγηση) αφέονται οι αμαρτίες, άρεται η πύρινη ρομφαία και επιτελείται το μυστήριο για τον ανθρώπινο νου, που λέγεται στην Θεία Κοινωνία: "όστις τρώγει μου την σάρκα και πίνει μου το αίμα, εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ...".
Μετά από αυτήν την ευλογημένη ένωση, ο άνθρωπος ενώνεται με την πηγή της Ζωής, της γνώσης, ...την Παντογνωσία. Τότε αυτή η γνώση είναι ουράνιος καρπός, καρπός της ορθής πίστης, υπερφυσικός (οπότε ο μετέχων στα Μυστήρια, θεολογεί ορθοδόξως ως μύστης της Τριάδος) ή φυσικός, οπότε ο καλός Θεός οικονομεί στον άνθρωπο να διακρίνει αν η γνώση που βρίσκει σε οποιαδήποτε προσέγγιση, θρησκευτική - επιστημονική, ως μύστης της φύσης, ευσταθεί.
Αρχή αυτής της διάκρισης και "μύησης" των απορρήτων, είναι η πίστη. Π.χ. αν κάποιος αμφιβάλλει τι έκανε Ο Κύριος μεταξύ 12 και 30 χρονών, ας μην παρεισφρύουν άτοπες δοξασίες, καθώς όπως το μέρος του ήλιου που δεν βλέπουμε, δεν υστερεί από την φύση του, έτσι, και Ο Κύριος ποτέ δεν έχασε την κύρια ιδιότητα της Θεότητάς Του. Εδώ η πίστη καλύπτει την αμφιβολία της γνώσης και έχει σαν αποτέλεσμα την πρόσθεση γνώσης από Τον Κύριο που Τον εμπιστευόμαστε.
Κατά τον Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή, αυτή η πίστη και αυτή η γνώση, σαν δύο σκέλη, σε ανεβάζουν σε ύψη κατανόησης και δόξας Του Θεού.
Μακάρι ο καλός Θεός να μας αξιώνει να βαδίζουμε στον δρόμο Του....