Η ιδέα της μετενσάρκωσης  είναι μία από τις αποκρυφιστικές ιδέες οι οποίες συζητούνται ευρέως σήμερα και μερικές φορές γίνονται αποδεκτές από ανθρώπους με «εξωσωματικές» και «μεταθανάτιες» εμπειρίες, ακόμα και από κάποιους επιστήμονες. Σύμφωνα με την ιδέα αυτή, η ψυχή μετά το θάνατο δεν υφίσταται τη Μερική Κρίση ώστε να προγευτεί κατόπιν τον παράδεισο ή την κόλαση αναμένοντας την ανάσταση του σώματος και την Τελική Κρίση, αλλά, προφανώς μετά από μία περισσότερο ή λιγότερο μακρά παραμονή στο «αστρικό πεδίο», επιστρέφει στη γή και καταλαμβάνει ένα νέο σώμα, είτε κάποιου ζώου είτε κάποιου άλλου ανθρώπου.

Πρόκειται για μία ιδέα που ήταν πολύ διαδεδομένη στην παγανιστική αρχαιότητα της Δύσης, πριν αντικατασταθεί από τις ιδέες του Χριστιανισμού, όμως η εξάπλωσή της στην  εποχή μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επιρροή του Ινδουισμού και του Βουδισμού, θρησκειών οι οποίες γενικώς την αποδέχονται. Σήμερα η ιδέα της μετενσάρκωσης είναι συνήθως «εξανθρωπισμένη», αφού οι άνθρωποι υποθέτουν ότι στις «προηγούμενες ζωές» τους ήταν και πάλι άνθρωποι, ενώ η πιο διαδεδομένη άποψη, τόσο μεταξύ αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων όσο και μεταξύ Ινδουιστών και Βουδιστών, είναι ότι το να καταφέρει ο άνθρωπος να «ενσαρκωθεί» ξανά σε άνθρωπο αποτελεί μάλλον σπάνιο φαινόμενο και ότι οι περισσότερες σημερινές περιπτώσεις αφορούν «ενσαρκώσεις» σε ζώα, έντομα, ακόμα και φυτά.

Οι οπαδοί της μετενσάρκωσης υποστηρίζουν ότι μπορεί να ερμηνεύσει όλες τις «αδικίες» που κατακλύζουν την επίγεια ζωή, καθώς και τις φαινομενικά ανεξήγητες φοβίες: το να γεννηθεί κάποιος τυφλός ή φτωχός, αποτελεί δίκαιη ανταμοιβή για τις πράξεις του σε κάποια «προηγούμενη» ζωή ή, όπως πιστεύουν οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές, οφείλεται στο «κακό του κάρμα», εάν κάποιος φοβάται το νερό, είναι επειδή έχει πνιγεί σε μία «προηγούμενη ύπαρξη».

Οι πιστοί της μετενσάρκωσης δε διαθέτουν κάποια ιδιαίτερη φιλοσοφία που να ασχολείται ενδελεχώς με το θέμα της προέλευσης και του προορισμού της ψυχής, ούτε κάποιες πειστικές αποδείξεις που να υποστηρίζουν τη θεωρία τους, τα κύρια, αλλά επιφανειακά στοιχεία, που την καθιστούν θελκτική ως θεωρία, είναι ότι φαίνεται να αποδίδει «δικαιοσύνη» στη γή, ότι εξηγεί κάποιες ανεξήγητες ψυχικές καταστάσεις και ότι παρέχει κάποια εικονική «αθανασία» σε όσους δεν αποδέχονται αυτήν την αθανασία έτσι όπως τη διδάσκει ο Χριστιανισμός.

Με μία βαθύτερη ανάλυση, όμως, γίνεται φανερό ότι η  θεωρία της μετενσάρκωσης δεν παρέχει καμιά απολύτως πραγματική εξήγηση για τις υπάρχουσες αδικίες: εάν κάποιος βασανίζεται σε αυτήν τη ζωή για αδικίες και λάθη που διέπραξε σε μία άλλη ζωή, την οποία δεν μπορεί να θυμηθεί και για την οποία - στην περίπτωση που στην «προηγούμενη» ζωή του ήταν ζώο- δεν μπορεί ούτε καν να θεωρηθεί υπεύθυνος, και εάν - σύμφωνα με τη Βουδιστική διδασκαλία - δεν υπάρχει ούτε καν «εαυτός», ο οποίος να επιζεί από τη μία «ενσάρκωση» στην άλλη, και τα περασμένα λάθη κάποιου ήταν στην κυριολεξία τα λάθη κάποιου άλλου, τότε δεν υπάρχει καμιά απολύτως αναγνωρίσιμη δικαιοσύνη, παρά μόνο μία τυφλή δυστυχία εξαιτίας κακών πράξεων που η προέλευσή τους δεν είναι δυνατόν να εντοπιστεί. Η χριστιανική διδασκαλία περί της πτώσης του Αδάμ, που είναι πηγή των δεινών όλου του κόσμου, παρέχει μία πολύ καλύτερη εξήγηση για τις αδικίες στον κόσμο αυτό, και η Χριστιανική αποκάλυψη της τέλειας δικαιοσύνης τους Θεού που συνίσταται στην κρίση Του για τους ανθρώπους με στόχο την αιώνια ζωή στον παράδεισο ή στην κόλαση καθιστά άσκοπη και ευτελή την ιδέα της επίτευξης «δικαιοσύνης» μέσω διαδοχικών «ενσαρκώσεων» στο γήινο κόσμο.

Τις τελευταίες δεκαετίες η ιδέα της μετενσάρκωσης έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής στο Δυτικό κόσμο, και υπάρχουν πολυάριθμες περιπτώσεις που υπαινίσσονται την «ενθύμηση» «περασμένων ζωών», πολλοί άνθρωποι επίσης επιστρέφουν από «εξωσωματικές» εμπειρίες πιστεύοντας ότι υποδηλώνουν ή εγχέουν την ιδέα της μετενσάρκωσης. Πώς πρέπει να ερμηνεύσουμε αυτές τις περιπτώσεις;

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ελάχιστες προσφέρουν κάτι περισσότερο από μία ασαφή και συμπτωματική «απόδειξη», και θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελούν αποκύημα απλής φαντασίας: για παράδειγμα, κάποιο παιδί γεννιέται με ένα σημάδι στο λαιμό του, και στη συνέχεια «θυμάται» ότι στην «προηγούμενη ζωή» του είχε πεθάνει από πέσιμο, και άλλα παρόμοια. Η φυσική ανθρώπινη ροπή προς τη φαντασία καθιστά τέτοιες περιπτώσεις μη ικανές να θεωρηθούν ως «απόδειξη» της μετενσάρκωσης.

Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, τέτοιες «προηγούμενες ζωές» ανακαλύπτονται μέσω μίας τεχνικής ύπνωσης γνωστής ως «ανάδρομης ύπνωσης», η οποία συχνά δίνει εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά την ανάκληση γεγονότων που έχουν λησμονηθεί προ πολλού από το συνειδητό, γεγονότα που ανάγονται ακόμα και στη βρεφική ηλικία. Ο υπνωτιστής φέρνει ένα άτομο «πίσω» στη βρεφική του ηλικία, και κατόπιν το ρωτά: «Και τι συνέβη πριν από αυτό; Συχνά, σε τέτοιες περιπτώσεις, το άτομο «θυμάται» το «θάνατό» του ή ακόμα και μία εντελώς διαφορετική ζωή, πώς πρέπει λοιπόν να ερμηνεύσουμε αυτές τις αναμνήσεις;

Οι καλά εκπαιδευμένοι υπνωτιστές παραδέχονται οι ίδιοι τις παγίδες της «ανάδρομης ύπνωσης». Ο Δρ. Αρθουρ Χιέϊστινγκς από την Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ειδικός στην ψυχολογία της επικοινωνίας, παρατηρεί ότι «αυτό που ολοφάνερα συμβαίνει σε κατάσταση ύπνωσης είναι ότι ο υπνωτισμένος αποδέχεται εξαιρετικά εύκολα οποιεσδήποτε διακριτικά διατυπωμένες, μη λεκτικές, καθώς και λεκτικές προτάσεις του υπνωτιστή  που απευθύνονται στο ασυνείδητό του και είναι εξαιρετικά ενδοτικός σε αυτές. Εάν του ζητήσεις να πάει σε μία περασμένη ζωή, και δεν έχει περασμένη ζωή, θα επινοήσει μία για χάρη σου! Εάν του υποβάλεις της ιδέα ότι  είδε ένα UFO, θα έχει δεί ένα UFO». Ο Δρ. Λάρυ Γκάρετ, υπνωτιστής που εργάζεται στο Σικάγο και έχει ο ίδιος πραγματοποιήσει περίπου 500 αναδρομές μέσω ύπνωσης, σημειώνει ότι αυτές οι αναδρομές είναι συχνά ανακριβείς ακόμα και στην περίπτωση της ενθύμησης κάποιου περασμένου γεγονότος αυτής της ζωής: «πολλές φορές οι άνθρωποι κατασκευάζουν γεγονότα από ευσεβείς πόθους, φαντασιώσεις, όνειρα και άλλα παρόμοια ...; Ο καθένας που ασχολείται με την ύπνωση και κάνει οποιοδήποτε είδος αναδρομής θα διαπιστώσει ότι πολλές φορές οι άνθρωποι διαθέτουν μία τέτοια ζωηρή φαντασία, που κάθονται εκεί και επινοούν ότι μπορεί κανείς να φανταστεί μόνο και μόνο για να ευχαριστήσουν τον υπνωτιστή».

Ένας άλλος ερευνητής του θέματος γράφει: «αυτή η μέθοδος είναι παρακινδυνευμένη για πολλούς λόγους, σημαντικότερος εκ των οποίων είναι η τάση του ασυνείδητου να δημιουργεί υπερβολικές φαντασιώσεις κατά την ύπνωση. Αυτό που έρχεται στην επιφάνεια κατά την ύπνωση. Αυτό που έρχεται στην επιφάνεια κατά την ύπνωση ίσως στην πραγματικότητα να είναι ένα όνειρο του είδους της προηγούμενης ζωής που ο υπνωτισμένος θα επιθυμούσε να είχε ζήσει ή που πιστεύει, εσφαλμένα ή ορθά, ότι όντως έζησε ...; Σε ένα σχετικό πείραμα, ένας ψυχολόγος έδωσε οδηγία σε αρκετούς υπνωτισμένους να θυμηθούν μία προηγούμενη ύπαρξή τους, και το έκαναν όλοι, χωρίς εξαίρεση. Μερικές από τις αναφορές αυτών των ατόμων ήταν γεμάτες με ζωντανές λεπτομέρειες και έμοιαζαν πειστικές ...;, ωστόσο, όταν ο ψυχολόγος τους υπνώτισε εκ νέου, ήταν ικανοί, σε κατάσταση ύπνωσης, να εντοπίσουν την προέλευση κάθε στοιχείου της αναφερθείσας προηγούμενης ύπαρξής τους σε κάποια συνηθισμένη πηγή - κάποιο άτομο που είχαν γνωρίσει στην παιδική τους ηλικία, σκηνές από μυθιστορήματα που είχαν διαβάσει ή από ταινίες που είχαν δει χρόνια πριν, και ούτω καθεξής».



Τι συμβαίνει όμως με τις περιπτώσεις , που τελευταία έχουν αποκτήσει μεγάλη δημοσιότητα, κατά τις οποίες υπάρχει «αντικειμενική απόδειξη» για την «προηγούμενη ζωή» κάποιου - όταν ένα άτομο «θυμάται» λεπτομερώς στοιχεία σχετικά με τόπους και ημερομηνίες που δεν είναι δυνατόν να γνώριζε από μόνο του, στοιχεία που, όμως, μπορούν να επιβεβαιωθούν από ιστορικά επίσημα έγγραφα;

Τέτοιες περιπτώσεις φαίνονται πολύ πειστικές σε όσους ήδη τείνουν να πιστεύουν στη μετενσάρκωση, όμως αυτό το είδος «απόδειξης» δε διαφέρει από τις συνηθισμένες πληροφορίες που παρέχονται από τα «πνεύματα» στις πνευματιστικές συγκεντρώσεις, οι οποίες επίσης μπορούν να διακρίνονται από εντυπωσιακή ακρίβεια, και δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι προέρχονται από διαφορετική πηγή. Αφού τα «πνεύματα» των πνευματιστικών συγκεντρώσεων είναι ολοφάνερα δαίμονες, τότε επίσης οι δαίμονες μπορούν να παρέχουν τις πληροφορίες για τις «προηγούμενες ζωές» κάποιου. Ο σκοπός και στις δυό περιπτώσεις είναι ο ίδιος: να προκαλέσουν σύγχυση στους ανθρώπους μέσω μίας θεαματικής επίδειξης δήθεν «υπερφυσικής» γνώσης, και έτσι να τους παραπλανήσουν όσον αφορά την αληθινή φύση της  μετά θάνατον ζωής και να τους στερήσουν την κατάλληλη πνευματική προετοιμασία για τη ζωή αυτή.

Ακόμα και οι αποκρυφιστές που σε γενικές γραμμές διατίθενται ευνοϊκώς απέναντι στην ιδέα της μετενσάρκωσης παραδέχονται ότι η «απόδειξη» για τη μετανσάρκωση επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Η Σούζυ Σμίθ, μία Αμερικανίδα εκλαϊκεύτρια των αποκρυφιστικών ιδεών, πιστεύει ότι «τα περισσότερα αναφερόμενα περιστατικά που παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία για τη μετενσάρκωση είναι πιθανόν να αποτελούν περιπτώσεις κατοχής». « Η κατοχή», σύμφωνα με αυτούς τους αποκρυφιστές, επέρχεται όταν ένα «νεκρό» άτομο καταλαμβάνει το σώμα ενός ζωντανού ατόμου, τότε η προσωπικότητα του και αυτή η ίδια η ταυτότητά του ως ατόμου φαίνονται να αλλάζουν, προκαλώντας έτσι την εντύπωση ότι έχει κυριευθεί από τα χαρακτηριστικά της «προηγούμενης ζωής» του. Τα όντα αυτά που «καταλαμβάνουν» τους ανθρώπους είναι, φυσικά, δαίμονες, όσο καλά κι αν μπορούν να μεταμφιέζονται ως ψυχές των νεκρών. Μάλιστα, το πού γνωστό πρόσφατο βιβλίο του Δρος Ιαν Στήβενσον φαίνεται ότι αποτελεί μία συλλογή περιπτώσεων τέτοιας «κατοχής».

Η πρωτοχριστιανική Εκκλησία πολέμησε την ιδέα της μετενσάρκωσης, η οποία εισήλθε στο χριστιανικό κόσμο μέσα από Ανατολικές διδασκαλίες όπως αυτές των Μανιχαίων. Η λανθασμένη διδασκαλία του Ωριγένη σχετικά με την «προ-ύπαρξη των ψυχών» ήταν στενά συνδεδεμένη με αυτές τις διδασκαλίες, και κατά την Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη το 553 μ.Χ. καταδικάστηκε σθεναρά και οι οπαδοί της αναθεματίστηκαν. Υπάρχουν πολλές μεμονωμένες περιπτώσεις Πατέρων της Εκκλησίας οι οποίοι έγραψαν κατά της διδασκαλίας αυτής, κυρίως ο αγ. Αμβρόσιος Μεδιολάνων στη Δύση, ο αγ. Γρηγόριος Νύσσης στην Ανατολή , και άλλοι.




Για τον σημερινό Ορθόδοξο Χριστιανό ο οποίος δελεάζεται από την ιδέα της μετενσάρκωσης, η διερωτάται σχετικά με την υποτιθέμενη «απόδειξή» της, ίσως είναι αρκετό να παραθέσουμε τρία βασικά Χριστιανικά δόγματα, η προσεκτική εξέταση των οποίων αναιρεί τελειωτικά κι αυτήν ακόμα τη δυνατότητα μετενσάρκωσης:

1.                  Η ανάσταση του σώματος. Ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς μέσα στο ίδιο σώμα το οποίο είχε πεθάνει με τον ίδιο θάνατο που πεθαίνουν όλοι οι άνθρωποι, και αποτέλεσε το πρώτο παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους, των οποίων τα σώματα επίσης θα αναστηθούν την τελευταία ημέρα και θα επανενωθούν με τις ψυχές τους, έτσι ώστε να ζήσουν αιώνια στην κόλαση ή στον παράδεισο, σύμφωνα με τη δίκαιη κρίση του Θεού για τη ζωή τους πάνω στη γή. Αυτό το αναστημένο σώμα, όπως και το σώμα του ίδιου του Χριστού, θα διαφέρει από το γήινο σώμα μας, αφού θα είναι πιο εκλεπτυσμένο και θα προσιδιάζει περισσότερο στην αγγελική φύση, χωρίς την οποία δε θα μπορούσε να κατοικήσει στη Βασιλεία των Ουρανών, όπου δεν υπάρχει θάνατος ούτε φθορά, θα εξακολουθεί όμως να είναι το ίδιο σώμα, που ο Θεός θαυματουργά θα έχει ανακαινίσει ώστε να είναι κατάλληλο για την αιώνια ζωή, όπως ο προφήτης Ιεζεκιήλ είδε στο όραμα των γυμνών και ξηρών οστών: «Ο Κύριος έθεσε το χέρι του επάνω μου και διά του Πνεύματός του με έβγαλε και με έθεσεν ωσάν εν μέσω μιας πεδιάδος. Αυτή δε η πεδιάς ήτο γεμάτη από ανθρώπινα οστά. Ο Κύριος με περιέφερεν ολόγυρα από τα οστά αυτά και ιδού, είδα ότι αυτά ήσαν πάρα πολλά εις όλης εκείνην την πεδιάδα, ξηρά δε πολύ. Ο Κύριος είπε προς εμέ: υιέ ανθρώπου, είναι δυνατόν να αποκτήσουν ζωήν τα οστά αυτά; Και εγώ είπα: Κύριε Κύριε, σύ γνωρίζεις τι μπορεί να συμβεί με αυτά. Ο Κύριος μου είπες: Προφήτευσε δια τα οστά αυτά και ειπέ τα εξής: τα οστά τα ξηρά ακούσατε τον λόγον του Κυρίου. Αυτά λέγει ο Κύριος εις αυτά τα ξηρά οστά, ιδού, εγώ φέρω εις σας πνεύμα ζωής, θα δώσω εις σας νεύρα, θα σας καλύψω με σάρκας, θα απλώσω επάνω εις σας δέρμα και θα δώσω το Πνεύμα μου εις σας. Θα αποκτήσετε ζωήν και θα ζήσετε. Ετσι δε θα μάθετε ότι εγώ είμαι ο Κύριος. Εγώ επροφήτευσα σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου. Όταν εγώ επροφήτευσα ιδού, έγινε σεισμός, ο οποίος έφερε τα οστά το καθένα εις την φυσικήν του θέσιν και το ενηρμόνισε προς τα άλλα οστά, ώστε να αποτελεσθούν ολόκληροι σκελετοί. Και με κατάπληξίν μου είδος και ιδού, ότι εφύτρωσαν επάνω εις αυτά νεύρα και σάρκες. Επάνω δε εις τα ς σάρκας και τα νεύρα, ηπλώθη δέρμα αλλά πνοή ζωής δεν υπήρχε ακόμη εις αυτά τα σώματα. Ο Κύριος είπε τότε προς εμέ «προφήτευσον προς το Πνεύμα, υιέ ανθρώπου, προφήτευσε και ειπέ εις το ζωογόνον Πνεύμα, αυτά λέγει ο Κύριος, από τους τέσσαρας ανέμου, από όλα τα σημεία του ορίζοντος, σύ Πνεύμα, πανταχού παρόν, έλα εδώ και εμφύσησε εις τα νεκρά αυτά σώματα, δια να λάβουν ζωήν και ζήσουν». Επροφήτευσα, όπως ο Κύριος με διέταξε, και εισήλθε πράγματι εις αυτά το Πνεύμα της ζωής και έζησαν και εστάθησαν όρθια επάνω εις τους πόδας των, λαός πάρα πολύς. Ο Κύριος ωμίλησε πάλιν προς εμέ και είπεν «υιέ ανθρώπου, αυτά τα οστά υποδηλώνουν τον ισραηλιτικόν λαόν, διότι οι Ισραηλίται λέγουν, ο καθένας διά τον εαυτόν του και δι' ολόκληρος τον λαόν, ότι τα οστά  μας έγιναν κατάξηρα, εχάθη πλέον κάθε  ελπίς δι' ημάς, έχομεν οριστικώς χαθή. Διά τούτο προφήτευσε και ειπέ προς αυτούς, αυτά λέγει ο Κύριος: Ιδού εγώ θα ανοίξω τους τάφους σας και θα σας βγάλω μέσα από τα μνήματά σας και θα σας επαναφέρω εις την χώραν του Ισραήλ. Και τότε θα μάθετε ότι εγώ είναι ο Κύριος, όταν θα ανοίξω τους τάφους σας και θα βγάλω τον λαόν μου μέσα από τα μνήματά του. Θα σας δώσω το ζωοποιόν μου Πνεύμα, θα αναστηθήτε και θα αποκτήσετε ζωήν. Θα σας εγκαταστήσω εις την χώραν σας και θα μάθετε, ότι εγώ είμι ο Κύριος. Εγώ ωμίλησα και θα πραγματοποιήσω αυτά που είπα, λέγει ο Κύριος (Ιεζεκιήλ ΛΖ' 1-14). Στον παράδεισο οι σεσωσμένοι θα αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλον. Συνεπώς το σώμα συνιστά αναπαλλοτρίωτο τμήμα του όλου ανθρώπου ο οποίος θα ζεί για πάντα, και η ιδέα των πολλών σωμάτων που ανήκουν στον ίδιο άνθρωπο αρνείται την ίδια τη φύση της Ουράνιας Βασιλείας που ο Θεός έχει ετοιμάσει για εκείνους που Τον αγαπούν.
2.                  Η λύτρωσή μας από τον Ιησού Χριστό. Ο Θεός ενσαρκώθηκε, και μέσα από τη ζωή Του, το μαρτύριό Του, και το θάνατό Του πάνω στο Σταυρό μας λύτρωσε από την εξουσία της αμαρτίας και του θανάτου. Μέσα στην Εκκλησία Του βρίσκουμε τη σωτηρία μας και προγευόμαστε την Ουράνια Βασιλεία, χωρίς να οφείλουμε «τέλη» για τις προηγούμενες παραβάσεις μας. Σύμφωνα όμως με την ιδέα της μετενσάρκωσης, ο άνθρωπος κερδίζει τη σωτηρία μόνον αφού ζήσει πολλές ζωές μέσα από τις οποίες θα επανορθώσει πλήρως τις συνέπειες των αμαρτιών του. Αυτός είναι ο ψυχρός και θλιβερός νομικισμός των παγανιστικών θρησκειών, ο οποίος καταργήθηκε ολοκληρωτικά με τη Σταυρική θυσία του Χριστού, ο ληστής στα δεξιά Του κέρδισε τη σωτηρία σε μία στιγμή χάρη στην πίστη του στον Υιό του Θεού, αφού το «κακό κάρμα» των αμαρτιών του εξαλείφθηκε με τη Θεία Χάρη.
3.                  Η Κρίση. «Απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις», (οι άνθρωποι, μία φορά πεθαίνουν και ύστερα έρχεται κρίσις). Η ανθρώπινη ζωή είναι μία μοναδική, καθορισμένη περίοδος δοκιμασίας, μετά από την οποία δεν υπάρχει «δεύτερη ευκαιρία» αλλά μόνο η κρίση του Θεού - δίκαιη αλλά και φιλεύσπλαχνη - για τον άνθρωπο, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ψυχή του όταν η ζωή του τερματιστεί.

Στα παραπάνω τρία δόγματα η Χριστιανική αποκάλυψη είναι απολύτως ακριβής και συγκεκριμένη, σε αντίθεση με τις παγανιστικές θρησκείες οι οποίες δε δέχονται ούτε την ανάσταση ούτε τη σωτηρία, και είναι ασαφείς στο θέμα της κρίσης και της μελλοντικής ζωής. Η μόνη απάντηση σε όλες τις υποτιθέμενες εμπειρίες ή ενθυμήσεις «προηγούμενων ζωών» είναι ακριβώς η σαφής και καθορισμένη Χριστιανική διδασκαλία σχετικά με τη φύση της ανθρώπινης ζωής και τις αμοιβαίες σχέσεις μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
via