του Αρσενίου Μέσκου
Οι εξελίξεις στους τομείς της βιοτεχνολογίας και νευροβιολογίας θέτουν σε δεινή δοκιμασία τις παραδοσιακές αντιλήψεις περί του ανθρώπου, ειδικά αυτές που θεωρούν την ψυχή και το πνεύμα ως ανεξάρτητες υπαρκτές οντότητες. Καθώς μελετούμε την αρχή και το τέλος της ζωής,
όπως και την σχέση νου και σώματος γίνεται αντιληπτό ότι η αρχαία αντίληψη περί της ψυχής ως ουσίας δεν επαρκεί για να δώσει ικανοποιητικές ερμηνείες σε αυτά τα οποία παρατηρούμε σήμερα.
Αν κάθε έμβρυο που παράγεται κατά την διαδικασία της τεχνητής γονιμοποίησης έχει ψυχή, τι σχέση έχει αυτή ψυχή με την ψυχή του ώριμου ανθρώπου; Τι γίνεται όταν καταψύχεται ένα έμβρυο; Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που προκύπτει από την διαδικασία του κλωνισμού; Ποιά η σχέση της συνείδησης με τις εγκεφαλικές διεργασίες; Τι συμβαίνει κατά την διαδικασία της μάθησης; Τι είναι η προσευχή και εν γένει η πνευματική ζωή; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που αποκτούν ιδιαίτερη σημασία κάτω από το φως των επιστημονικών εξελίξεων και που είναι φανερό ότι απαιτούν την εκ νέου μελέτη τους, για να υπάρξουν αποδεκτές απαντήσεις.
Μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο να μπορούν να αναπτυχθούν αξιόπιστες και αυτοσυνεπείς απαντήσεις σε αυτά και άλλα ανάλογα ερωτήματα είναι Η Κβαντική Θεολογία. Πρόκειται για μια κατά βάση κοσμολογική πρόταση που προκύπτει από την σύνθεση της κβαντομηχανικής με την πνευματική εμπειρία, όπως αυτή εκφράζεται με την θεωρία των λόγων των όντων που αποτελεί ένα σημαντικό θεμέλιο της ορθόδοξης θεολογίας. Δεν πρόκειται για μιά προσπάθεια να κατοχυρωθεί η αξιοπιστία της θεολογίας με την χρήση κάποιων δυσνοήτων εννοιών της κβαντομηχανικής, ούτε να δοθεί μεταφυσικός χαρακτήρας σε φαινόμενα που είναι ασυνήθιστα στην καθημερινή μας ζωή. Πρόκειται για σύνθεση συγκεκριμμένων εννοιών της κβαντομηχανικής και συγκεκριμμένων στοιχείων της πνευματικής εμπειρίας. Πάνω σε αυτήν την θεμελιώδη σύνθεση οικοδομείται η κοσμολογική και οντολογική πρόταση.
Από την πρόταση αυτή, που έχει μαθηματικό χαρακτήρα, πέραν μιας σειράς απαντήσεων σε επιστημολογικά προβλήματα της φιλοσοφίας των φυσικών επιστημών, προκύπτει μια ανθρωπολογική πρόταση που μας δίνει την δυνατότητα να κατανοήσουμε αναλυτικά και εξελικτικά την έννοια της ψυχής και έτσι να πάρουμε απαντήσεις στα ερωτήματα που θέσαμε στην αρχή, και πάνω σε αυτές τις απαντήσεις να αναπτύξουμε μια βιοηθική που να στηρίζεται σε μία βιο-οντολογία.
Η σύλληψη και η θεμελιώδης επεξεργασία της Κβαντικής Θεολογίας είναι έργο ενός ανθρώπου, όμως η ολοκληρωμένη ανάπτυξή της αλλά και ο έλεγχος των πορισμάτων της με βάση τα ερευνητικά και πειραματικά δεδομένα όλων των τομέων με τους οποίους εμπλέκεται δεν μπορεί να είναι έργο ενός ανθρώπου.
συνεχίζεται...
Αν κάθε έμβρυο που παράγεται κατά την διαδικασία της τεχνητής γονιμοποίησης έχει ψυχή, τι σχέση έχει αυτή ψυχή με την ψυχή του ώριμου ανθρώπου; Τι γίνεται όταν καταψύχεται ένα έμβρυο; Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που προκύπτει από την διαδικασία του κλωνισμού; Ποιά η σχέση της συνείδησης με τις εγκεφαλικές διεργασίες; Τι συμβαίνει κατά την διαδικασία της μάθησης; Τι είναι η προσευχή και εν γένει η πνευματική ζωή; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που αποκτούν ιδιαίτερη σημασία κάτω από το φως των επιστημονικών εξελίξεων και που είναι φανερό ότι απαιτούν την εκ νέου μελέτη τους, για να υπάρξουν αποδεκτές απαντήσεις.
Μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο να μπορούν να αναπτυχθούν αξιόπιστες και αυτοσυνεπείς απαντήσεις σε αυτά και άλλα ανάλογα ερωτήματα είναι Η Κβαντική Θεολογία. Πρόκειται για μια κατά βάση κοσμολογική πρόταση που προκύπτει από την σύνθεση της κβαντομηχανικής με την πνευματική εμπειρία, όπως αυτή εκφράζεται με την θεωρία των λόγων των όντων που αποτελεί ένα σημαντικό θεμέλιο της ορθόδοξης θεολογίας. Δεν πρόκειται για μιά προσπάθεια να κατοχυρωθεί η αξιοπιστία της θεολογίας με την χρήση κάποιων δυσνοήτων εννοιών της κβαντομηχανικής, ούτε να δοθεί μεταφυσικός χαρακτήρας σε φαινόμενα που είναι ασυνήθιστα στην καθημερινή μας ζωή. Πρόκειται για σύνθεση συγκεκριμμένων εννοιών της κβαντομηχανικής και συγκεκριμμένων στοιχείων της πνευματικής εμπειρίας. Πάνω σε αυτήν την θεμελιώδη σύνθεση οικοδομείται η κοσμολογική και οντολογική πρόταση.
Από την πρόταση αυτή, που έχει μαθηματικό χαρακτήρα, πέραν μιας σειράς απαντήσεων σε επιστημολογικά προβλήματα της φιλοσοφίας των φυσικών επιστημών, προκύπτει μια ανθρωπολογική πρόταση που μας δίνει την δυνατότητα να κατανοήσουμε αναλυτικά και εξελικτικά την έννοια της ψυχής και έτσι να πάρουμε απαντήσεις στα ερωτήματα που θέσαμε στην αρχή, και πάνω σε αυτές τις απαντήσεις να αναπτύξουμε μια βιοηθική που να στηρίζεται σε μία βιο-οντολογία.
Η σύλληψη και η θεμελιώδης επεξεργασία της Κβαντικής Θεολογίας είναι έργο ενός ανθρώπου, όμως η ολοκληρωμένη ανάπτυξή της αλλά και ο έλεγχος των πορισμάτων της με βάση τα ερευνητικά και πειραματικά δεδομένα όλων των τομέων με τους οποίους εμπλέκεται δεν μπορεί να είναι έργο ενός ανθρώπου.
συνεχίζεται...